Kongehusets digitale julekalender 2020.
Dansk
På Rigsarkivet i København er over 800-års Danmarkshistorie samlet i form af kilometervis af journaler, protokoller, billeder og dagbøger fra alle dele af Kongeriget. Og når noget rimer på livretten ris, så er nisserne hjemme i Danmark på dupperne. De er nemlig blevet nysgerrige efter at kende mere til Christian 10.s store rejse i 1921, da det er omdrejningspunktet for, at de to nissesøskende for næsten 100 år siden rejste ud i verden. I de store magasiner på Rigsarkivet finder nisserne Christian 10.s gamle dagbøger fra rejsen frem. Heri beskriver Kongen først rejsen med orlogsskibet Valkyrien til Færøerne og Island, og derpå videre med det chartrede dampskib Island til Grønland.
I arkiverne bliver Nisserne klogere på rejsen, der for Kongefamilien startede i København den 17. juni 1921. Efter fire dages sejlads gik Kongen, Dronningen og de to prinser i land på først Færøerne, hvor de oplevede den storslåede natur, besøgte flere byer og bygder og afsluttede besøget i hovedstaden. Efter et par dage fortsatte familien rejsen til Island, der dengang var i personalunion med Danmark - det vil sige, at Kongen også var konge i Island. Det var han frem til 1944, hvor Island blev selvstændigt. Fra Island fortsatte rejsen til Grønland, hvor Christian 10. den 10. juli 1921 som den første danske konge kunne gå i land.
Nisserne mærker særligt historiens vingesus, da de finder en række videoklip fra rejsen. Det får dem til at savne Nissebroderen og Nissesøsteren endnu mere. Mon de bliver fundet inden jul?
Føroyskt
Á ríkisskjalasavninum í Keypmannahavn eru yvir 800 ár av danmarkarsøguni savnað í kilometrum av tíðarritum, gerðabókum, myndum og dagbókum úr øllum kongsríkinum. Og tá ið okkurt ber upp á yndisrættin rís, so eru nissurnar heima í Danmark skjótar. Tær eru farnar at forvitnast og vilja vita meira um miklu ferðina hjá Kristiani 10. í 1921, tí tað er hon, ið tað snýr seg um, tá ið tey bædi nissusystkini fóru út at ferðast fyri næstan 100 árum síðan. Í teimum stóru goymslunum á ríkisskjalasavninum koma nissurnar fram á tær gomlu dagbøkurnar hjá Kristiani 10. um ferðina. Her sigur kongurin fyrst frá ferðini við orlogsskipinum Valkyrien til Føroya og Íslands og haðani víðari til Grønlands við leigaða damparanum Island.
Í skjalasavninum fáa Nissurnar skil á ferðini, sum hjá kongshúskinum byrjaði í Keypmannahavn 17. juni 1921. Eftir at hava siglt í fýra dagar fóru kongur, drotningin og prinsarnir báðir í land í Føroyum, har tey upplivdu ta stórfingnu natúrina, vitjaðu fleiri bygdir og endaðu ferðina í høvuðsstaðnum. Tveir dagar seinni helt húskið fram til Íslands, sum tá var í stjórnarsambandi við Danmark – tað er, at kongur var eisini Íslands kongur. Tað var hann til 1944, tá ið Ísland varð sjálvstøðugt. Úr Íslandi helt ferðin fram til Grønlands, har Kristian 10. tann 10. juli 1921 sum tann fyrsti danski kongurin fór í land.
Nissurnar merkja serliga søgunnar veingjasuð, tá ið tær finna nøkur videobrot frá ferðini. Tað fær tær at leingjast uppaftur meiri eftir Nissubróðrinum og Nissusystrini. Munnu tey verða funnin fyri jól?
Kalaallisut
Københavnimi Rigsarkivimi Danmarkip oqaluttuassartaanut tunngassutillit kilometerit arlallit angullugit takissuseqartut nassaassaapput, nalunaarsuiffiit, allattaavissuit, assit ullorsiutillu kunngeqarfimmit tamarmit katersukkat. Qaqorteqqasunngersuugamillu rigsarkivi qallunaat qaqorteqqasut pillugit oqaasiannut eqqaanarmat, nissiaqqat Danmarkimiittut alakkarterissallutik pileritsapput. Kunngi Christiaat Qulingata 1921-mi isorartoorsuakkut angalaarsimanera annertunerusumik paasisaqarfigerusullugu pileritsapput, aammami ukioq taanna qatanngutimik nissiaqqat marluk ukiut hunnorujunngulersut matuma siorna nunarsuatsinnut misigisassarsiorniarlutik aallarfigimmassuk. Tassa Rigsarkivimi nissiaqqat Kunngi Christiaat Qulingata ullorsiutitoqai nassaaraat. Tassanilu Kunngi allappoq siullermik sakkutuut umiarsuaannut Valkyrien-imut ilaallutik Savalimmiuliarlutillu Íslandiliarsimallutik, kingornalu umiarsuarmut pujortulimmut attartukkamut ilaallutik Kalaallit Nunaannukarsimallutik.
Allagaateqarfimmi Nissiaqqat angalaneq pillugu annertunerusumik paasisaqarput, tassamigooq Kunngikkormiut angalanerat aallartippoq Københavnimiit juunip 17-ianni 1921-mi. Ullut pingasut umiartoreerlutik Kunngi, Dronningi kunngissallu marluk siullermik nunalipput Savalimmiunut, tassani pinngortitaq alianaatsorsuaq takuaat, illoqarfiit nunaqarfiillu arlallit tikeraariarlugit illoqarfittut pingaarnersaq naggasiullugu tikeraarpaat. Ullut arlaqanngitsut qaangiummata Íslandimukarlutik aallarput, taamanikkut Ísland Danmarkilu ataatsimik qullersaqarlutik nunatut ataqatigiipput – tassa Kunngi taamani aamma Íslandip kunngeraa. Taamaapporlu 1944-p tungaanut Íslandip namminersulivinnissaata tungaanut. Íslandimiit Kalaallit Nunaannut ikaarput, Kunngi Christiaallu Qulingat qallunaat kunngiini siullersaalluni tassunga nunalippoq juulip qulinganni 1921-mi.
Nissiaqqat oqaluttuarisaanermi pisimasut pingaarutillit malinnaavigilerlugit tiguartisimaalerput, ingammik videoklipinik takusaleramik. Ani Nissiaraq Naja Nissiararlu maqaasingaalerpaat. Ilami juullertinnagu qatanngutaat taakku nassaarineqassanerlutik?
English
At “Rigsarkivet” - the Danish National Archives - in Copenhagen, more than 800 years of Denmark’s history is compiled in kilometers of journals, records, pictures and diaries from all parts of the Realm. And when it comes to something that rhymes with their favorite dish “ris”, the elves at home in Denmark get on their toes. That is, they have become curious to learn more about Christian the 10th’s grand tour in 1921, since that was the motivation for why the two elf siblings ventured out into the world nearly 100 years ago. In the vast depots at the National Archives, the elves find Christian the 10th’s old diaries from the journey. Here, The King describes first the trip on the navy cruiser The Valkyrie to the Faroes and Iceland, and then the voyage on to Greenland aboard the chartered steamship Iceland.
In the archives, the Elves learn more about the Royal Family’s tour, which began in Copenhagen on 17 June 1921. After four days of sailing, The King, The Queen and the two princes went ashore first in the Faroes, where they enjoyed the magnificent nature, visited several towns and villages and concluded the visit in the capital. After a few days, the family continued the journey on to Iceland, which at that time was in a personal union with Denmark – that is to say, The King was also king of Iceland. He held that status until 1944, when Iceland became independent. From Iceland, the tour moved on to Greenland, where, on 10 July 1921, Christian the 10th became the first Danish king to set foot on land.
The elves really feel the presence of history when they come across a number of video clips from the journey. That makes them miss the Elf Brother and the Elf Sister all the more. Might they be found before Christmas?